09-11-2024 Nieuw onderzoek Bestrijdingsmiddelen Universiteit Wageningen.

Onder de streep een oud artikel van Willem Mulder over bestrijdingsmiddelen waarin hij zich afvraagd of de verliezen bij onze jonge duiven in 2015 gaan afnemen na een verbod op die middelen.

Dat er van een totaalverbod nog geen sprake is, blijkt uit het volgende bericht.

Recent verscheen er nog een artikel naar aanleiding van een onderzoek van de Universiteit Wageningen met betrekking tot Pesticiden. Onderstaand het artikel:

NOS Nieuws•donderdag 10 oktober, 13:27

Giftige bestrijdingsmiddelen in landbouw ook schadelijk voor vogels

Naast bijen en hommels zijn de giftige bestrijdingsmiddelen neonicotinoïden ook schadelijk voor bijna alle vogels. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van de Wageningen Universiteit in samenwerking met de Vogelbescherming.

Neonicotinoïden zijn pesticiden en worden in de tuin- en landbouw gebruikt als gewasbescherming. Het middel bestrijdt schadelijke insecten. Er zijn zo’n zeven soorten van.

Het middel ligt al langere tijd onder vuur omdat het ook schadelijke effecten heeft op andere organismen. Onder meer bijen kunnen sterven als ze ermee in aanraking komen. Dat kan gevolgen hebben voor de hele natuur omdat bijen van levensbelang zijn voor gewasbestuiving.

Nu blijkt dus ook dat vogels grote gevolgen ondervinden als ze voedsel eten dat neonicotinoïden bevat. Zo hebben ze een lagere overlevingskans en heeft het negatieve gevolgen voor de voortplanting van de vogels; jongen hebben namelijk vaker kans op complicaties. Een ander effect is dat vogels verminderde oriëntatie krijgen, waardoor migrerende vogels gemakkelijker de weg kwijt raken en zo extra gevaar lopen.

Strengere regels

De laatste jaren zijn de toelatingen van gewasbeschermingsmiddelen op basis van neonicotinoïden sterk ingeperkt. Sinds 2018 is een deel van het gebruik van neonicotinoïden in de EU verboden. Via uitzonderingsregels en noodvergunningen kan er echter, ook in Nederland, toch gebruik gemaakt worden van de verboden middelen. Ook wereldwijd wordt de giftige stof in verschillende landen nog toegepast.

Neonicotinoïden hebben als groot nadeel dat ze jarenlang aanwezig blijven blijft in het milieu. In de praktijk betekent dit dat gewassen die later worden geteeld en die niet besproeid zijn met het middel, nog steeds besmet zijn met neonicotinoïden omdat de stof in de grond blijft zitten.

Ook vandaag de dag is de stof, ondanks het verbod, nog in het Nederlandse milieu aanwezig. De onderzoekers zagen zelfs gevallen waar zaden en gewassen, die door vogels worden gegeten, na 19 jaar nog steeds waren besmet met neonicotinoïden.

Effecten mogen niet onderschat worden

Lang werd gedacht dat alleen insecten last hebben van het bestrijdingsmiddel, stelt onderzoeker Elke Molenaar van de Wageningen Universiteit. “Men dacht dat de directe effecten door opname via het voedsel minimaal zouden zijn. Onze nieuwe studie toont aan dat er wél directe schadelijke effecten plaatsvinden als vogels voedsel eten dat neonicotinoïden bevat. Deze effecten zouden absoluut niet onderschat mogen worden.”

Molenaar benadrukt dat vogels ook al minder voedsel hebben doordat er minder insecten te vinden zijn omdat die juist worden bestreden door de giftige stof.

De Vogelbescherming noemt het zeer verontrustend dat deze schadelijke middelen nog steeds door de strenge toelatingsprocedures komen en onterecht worden bestempeld als veilig voor mens, dier en milieu. De organisatie pleit voor onafhankelijk onderzoek voordat middelen toegelaten mogen worden. “Bij twijfel daarover zouden middelen niet mogen worden toegelaten. Het is in het verleden al veel te vaak misgegaan.”


Schrijven Willem Mulder.

De laatste tijd krijg ik nogal eens de vraag voorgelegd of bestrijdingsmiddelen de oorzaak kunnen zijn van ellende en massale verliezen van onze jonge duiven.

Tja, ik had liever gezien dat de WOWD het had meegenomen in haar onderzoek naar verliezen bij jonge duiven.

Ook een beetje mosterd na de maaltijd want deze bestrijdingsmiddelen zijn inmiddels verboden in de Europese Unie.

Ik moet wel zeggen dat ik een tegenstander ben van bestrijdingsmiddelen die aan mens en dier schade kunnen toebrengen. Zeker als onze bijenpopulatie er aan gaat. Wat dat betreft vinden de tegenstanders van giftige en desoriënterende middelen zoals thiamthoxam mij absoluut aan hun zijde. Of genetische manipulatie? Van hetzelfde laken een pak. Een van de redenen, waarom wij zelf alleen maar genetisch onveranderde sojabonen importeren.

Aflatoxines, micotoxines, we verpesten onze mooie wereld. Daar moeten we van af. Maar hoe? Ik kan de wereld niet veranderen (alleen mezelf), u wel? Natuurlijk begrijp ik ook dat de boeren geld moeten verdienen. Maar het liefst niet met middelen die slecht zijn voor de gezondheid van mens en dier. Bespoten granen, appels, peren, bananen, druiven en ga maar door… De macht van de gifmakers zoals Sumitomo Chemical Takeda Agro, Bayer en Round-up producent Monsanto is n.l. groot. Heel erg groot. Zij bepalen het gewoon en maken ge- of misbruik van hun macht. Sinds 1980 hebben er nogal wat veranderingen plaats gevonden voor jonge duiven. We kunnen dat dus niet los van elkaar zien. Ik denk ook dat deze veranderingen eerder te maken hebben met de oorzaken van de grotere verliezen van onze jonge duiven dan met de genoemde gewasbeschermers.

Voorbeelden te over.

Enkele veranderingen op een rijtje.

  • 1. Rond 1980 werd bij toeval ontdekt dat een druppel neo cortef (een combinatie van een antibioticum en corticosteroïden) in de waterpan het ruiproces stopte. Verduisteren was daardoor niet nodig. We maakten er gebruik van tot ongeveer 1990. En precies dan worden de genoemde bestrijdingsmiddelen ingevoerd. Vanaf dat moment waren we aangewezen op verduisteren en later op bijlichten.
  • 2. Fouten die gemaakt worden bij het verduisteren en bijlichten. Ik zal daar in een apart artikel een keertje op terugkomen.
  • 3. De omgevingsveranderingen, zoals de enorme ontwikkelingen in de technologie. Denk aan de uitbreidingen op het gebied van de satellieten, mobiele telefonie, vele malen meer hoogfrequente stralingen die zich in de lucht bevinden. Wetenschappelijk is nooit bewezen, dat dit allemaal geen invloed heeft. Het economisch gewin is daarvoor te belangrijk.
  • 4. De populatie roofvogels is sinds 1980 enorm toegenomen, met alle gevolgen van dien. Ik hoef dat verder niet uit te leggen.
  • 5. Door laag frequente stralingen van elektriciteitsmasten, die steeds meer Kilovolt elektriciteit “vervoeren”, raken jonge duiven gedesoriënteerd.
  • 6. Door zonuitbarstingen van de laatste 10 jaar, die in de zomer van 2013 een hoogtepunt bereikt heeft, ontstaat enorm veel elektromagnetische stralingen die zelfs communicatiesystemen geheel plat kunnen leggen.
  • 7. De natuur is aan het veranderen. Het wordt extremer. Meer overstromingen, hitte en koude. Het veel te koude voorjaar van 2013 zit ons nog vers in het geheugen.
  • 8. De evolutie van de duiven. We krijgen door selectie steeds snellere duiven. We zijn anders gaan selecteren. Minder allround, specifieker gericht op afstanden als vitesse, midfond of fond. Ook worden er vaak snellere duiven ingekruist voor de overnacht. Scherper, feller, overmoediger ook…. Dat kan niet zonder gevolgen blijven.
  • 9. Enorm veel opleren om maar te kunnen scoren. Veel meer prestatiedruk op de ketel dan voor de tachtiger jaren. Toen was het meer leren thuiskomen, nu meer willen winnen.
  • 10. Verbeterde voeding, te goed misschien tijdens de voorbereidingen. Daardoor kunnen de overmoedige duiven veel te ver van de basis terechtkomen.
  • 11. Veel meer jonge duiven in hetzelfde hok. Ieder dier heeft zuurstof nodig en een tekort aan zuurstof is funest voor de prestaties en gezondheid.
  • 12. Het kweken uit aangekochte duiven via het internet. Mooie stamboom erbij… Papier is geduldig. De kans dat je een toppertje gekocht hebt is niet echt groot. Maar ja, je doet die niet weg, want die duif heeft € 1000,00 gekost… Vroeger kweekten we alleen uit onze topkwekers en topvliegers. Kortom, we leggen de lat wel heel erg hoog voor onze jonge duiven.
  • 13. Het valt moeilijk uit te leggen, dat jonge duiven die op de natoer worden gespeeld nauwelijks verloren raken. En die krijgen toch ook hetzelfde bespoten voer? In het najaar is er wel meer zuurstof in de lucht en minder duiven in de hokken, minder druk op prestaties, rustiger weer en dan gaat het ineens wel. Te veel jongen in een hok kan overigens nooit goed zijn. Er is dan minder zuurstof en daarnaast heeft elke duif zijn eigen territorium nodig. Bij meer dan 10 duiven op een strekkende meter, zul je altijd een deel verliezen. Ook al zijn het allemaal klasbakken.

Allemaal veranderingen na 1980 / 1990 en ik kan er nog wel een aantal noemen. Wetenschappers hebben vaak als doel iets te willen bewijzen. Net als met de verzadigde vetzuren. Die waren voor ons mensen allemaal heel slecht. De aders zouden daardoor dichtslippen. We zouden er hartaanvallen van krijgen. We moesten allemaal over op zonnebloemolie en zonnebloem margarine. Zie je ze nog voor je op de pakjes Becel? Gevolg: nog veel meer hartaanvallen en andere chronische ziektes. We schrokken er van.

De resultaten van enkele landen, waar veel cholesterol in het bloed zat en weinig hartaanvallen waren, werden niet meegenomen in het onderzoek. De wetenschappers wilden immers wat bewijzen en dan past dat even niet. Men gaat altijd maar weer uit van aannames, net als in de geneeskunde. Alle andere knoppen worden dan uitgezet. Allemaal even heel kort door de bocht, maar het is maar een voorbeeld, hoe er soms wetenschappelijk wordt onderzocht. Om nog maar te zwijgen van wetenschappelijk onderzoek dat betaald wordt door de fabrikant. Wat zal daar uitkomen denk je? Nu weten we, dat veel omega 3 in een goede onderlinge verhouding tot omega 6 vele gezondheidsproblemen en ontstekingen kunnen voorkomen. Dus ook veel hart en vaatziektes, chronische aandoeningen en zelfs minder kans op kanker.

Mijn voedingsleraar Horst Collenberg zei altijd heel nuchter: Is er wetenschappelijk nieuws? Mooi. Dan gaan we dat eens uitgebreid testen in de praktijk. Op het weduwnaarshok of jonge duivenhok. Wat ook maar van belang is. Eens kijken hoe dat in de dagelijkse praktijk van alledag uitpakt op een duivenhok. Daarna op nog eens 20 andere hokken. Dat is n.l. bijna altijd anders dan op het laboratorium. Niets zomaar even klakkeloos aannemen!! Die liet zich niet gek maken.

Mijn compagnon Tonnie kweekte voor de taartvluchten een ronde jongen. We hadden het vorige seizoen te weinig overgehouden omdat het hok niet goed was. Zodoende. Hopelijk zouden we hier een stuk of 5 tot 6 extra aan kunnen sluiten. We kweekten er 35. De duiven zaten al buiten en vlogen al wat rond. Toen kwam er een enorm koppel Poolse duiven over. De beste 10 duiven van ons waren weg. Met een goeie 20 gingen we opleren. Dat ging super goed. Op een gegeven moment werden de duiven weggebracht naar Hoogeveen. Het weer was eigenlijk te slecht, maar de duiven werden wel gelost. Ze waren allemaal terug op het hok, toen Tonnie met de auto de dam opdraaide.

De volgende dag weer weggebracht. Slechts 10 km verderop. De duiven zagen er weer optimaal uit. Krijtwitte neuzen, niets aan te zien. Het was prachtig duiven weer met wat wolken aan de lucht. Diezelfde dag kwamen er 3 terug. De rest? Nooit meer terug gezien. En die kregen toch steeds hetzelfde voer. Ineens last van bestrijdingsmiddelen? Hoe vaak hoor ik dat niet. Ineens zijn de duiven weg, terwijl ze er super gezond uitzien.

Verbod op deze bestrijdingsmiddelen.

Ik ben blij met het afgekondigde verbod van de Europese Unie op deze bestrijdingsmiddel clothimetoxam, thiamethoxam en imidacloprid per 1 december 2013 op zaden, planten en bodem. Helemaal top. Kijken of we in 2015 massa´s jonge duiven gaan overhouden…… Er blijft echter helaas nog meer dan genoeg ellende over v.w.b. het grondwater en de al genoemde mycotoxinen. Maar zou het niet beter zijn om ons af te vragen hoe we de natuurlijke weerstand van onze duiven kunnen verhogen? Dat heeft volgens mij veel meer zin. Niet denken in problemen, maar in oplossingen.

Willem Mulder