De winter is voorbij, al is het ook nog niet echt voorjaar. Maar het vliegseizoen is niet meer ver weg en dus is het zaak om al weer de nodige voorbereidingen te treffen. Het eerste weekend in maart is er de Voorjaarsbeurs in Houten. Als de vogelgriep uit de buurt blijft zullen er dan weer heel veel jonge duiven te koop worden aangeboden. Het mooie van die beurs vind ik altijd, dat iedereen weer positief is. Iedereen als het ware nog “kampioen” omdat de vluchten nog niet zijn begonnen.
Detox voor de vluchten.
Op het moment merk ik dat de liefhebbers al weer zenuwachtig worden. Veel vragen over welke producten we dit jaar moeten gebruiken. Wat zijn de juiste producten, op welk moment moeten we die geven enzovoort. Ook weer veel vragen over het voer en de Detox periode. Dat adviseer ik zeker een paar weken voor de vluchten te doen. Gedurende 5 tot 7 dagen geef je dan alleen dit Detox voer. De nog aanwezige oude dons verdwijnt echt als sneeuw voor de zon en de duiven komen in de juiste vliegconditie. Het hoge percentage Mariadistelzaad bevat veel Silymarine, Dat is de werkzame stof en die heeft een ontgiftende werking op de lever en verbetert de bloedwaardes.
Verluchting van het hok?
Een groot probleem, want bij veel liefhebbers deugt de verluchting niet. Het hoeft echter niet altijd aan de verluchting van het hok te liggen. Een van de vragen die vorig jaar voorbij kwamen: “Als ik in mijn hok kom, dan stinkt het gewoon. Volgens mij is de verluchting prima, want de prestaties waren in het vliegseizoen al een hele tijd goed. Dan gaat het ineens mis en ik heb niets veranderd aan de verluchting. Het is een scherpe, onaangename geur. Het ruikt naar ammoniak. De luchtwegen van mijn duiven zijn dan ook niet goed. Wat moet ik doen? Moet ik nu gaan kuren? Ik kan ze zo toch niet inkorven?”
Tja, dat gebeurt nogal eens, zulke reacties van liefhebbers. Wat moet je nu dan doen en waar komt dit fenomeen zo ineens vandaan? Laten we er van uitgaan dat de verluchting inderdaad goed is. Als er geen grote weersveranderingen zijn, dan moet het dus ergens anders aan liggen. Dat kunnen verschillende oorzaken zijn.
Vezels in het voer.
Als eerste zou je kunnen denken aan een te snelle vertering van het voer. Als we voermengelingen maken, moeten we zorgen dat er voldoende vezels in zitten. Daardoor vertraagt de stofwisseling enigszins. Dankzij voldoende vezels ontstaat er een veel intensievere darmwerking.(darmperistaltiek). Met andere woorden: de darm moet hard werken om de vezels te verteren. Het grote voordeel is dan wel, dat er veel meer goede voedingsstoffen door de darm in het bloed komen. De opname is zodoende veel beter. Een procent of 4 – 5 aan vezels is duidelijk te weinig. Dat mogen er best 6 – 8 ½ % zijn.
Als er in het voer weinig vezels zitten, kan de vertering heel snel gaan en gaat het voer te snel door de darmen. Er ontstaat ruimte in de darm en de darmwand wordt poreus. Dat kan zorgen voor darmziektes ( Clostridium). Door de snelle darmpassage zal een deel van de eiwitten uit het voer onverteerd in de mest zitten. Dan ontstaat er nitriet, nitraat en ammoniak. Dat slaat je dan meteen op de longen als je in het hok komt. En een masker doet niets meer boven de 50 p.p.m. ( parts per million) Het is inderdaad niet de verluchting, maar onverteerde eiwitten uit de mest. Zoals we allemaal weten is ammoniak heel ongezond en schadelijk voor de luchtwegen.
Wat moet ik doen?
Als het vezelgehalte van je voer te laag is, zou je vezelrijke granen of zaden kunnen toevoegen. Bijvoorbeeld Paddy ( 10% vezels) in de eerste helft van de week en wat Hennep (17% vezels) in de 2e helft van de week. Nog verstandiger is om voor het vliegseizoen de juiste keuzes te maken. Een goed vliegvoer heeft voldoende vezels, een vrij laag gehalte aan peulvruchten en een relatief hoog vetgehalte. Natuurlijk zijn er meer punten van belang, maar dat wordt nu een beetje te technisch.
Verzuren van het water.
Ook op de beurs in Houten zullen weer voldoende stands aanwezig zijn met vele voermengelingen en bijproducten. Je ziet door de bomen het bos niet meer. Mijn advies is: houdt het simpel. Een herstelproduct na de vlucht, een goede olie, een goed eiwit product, goede mineralen en grit. Dan nog iets voor de gezondheid en dan ben je er wel hoor! Er zijn ook veel mooie en goede auto’s op de markt, maar je kunt er maar in één tegelijk rijden. Maak dus een goede keuze en blijf erbij als dat goed bevalt is mijn advies. In de duivenbladen zien we ook advertenties met producten, waarmee je het water moet aanzuren. Voorbeelden zijn mierzuur, propionzuur, boterzuur, citroenzuur. Deze producten hebben allemaal een zeer lage pH waarde van rond de 4 pH of zelfs lager.
Onderzoek.
Als één van de zeer weinigen heeft natuur en praktijkbioloog Aldert Hiemstra uit Friesland daar serieus onderzoek naar gedaan. Hij deed testen met boterzuur en onderzocht de mest daarna met de microscoop. We waren daar op bezoek en hebben er urenlang over gesproken. Maar de zeer technische uitleg zal ik u besparen. Hij gaf aan duiven elke dag de aanbevolen hoeveelheid boterzuur en zag, dat de darmflora na de eerste week verbeterde. Na de 2e,en derde week ontdekte hij steeds meer toxines. De vierde week waren bijna alle goede bacteriën verdwenen. We hebben de darmfilmpjes uitgebreid bekeken en die liegen niet. Het is volgens Aldert prima om dit soort producten te geven, maar doe dat niet langer dan 3 dagen achter elkaar per week. Doe je dat toch, dan krijg je een voortdurende verzuring in de krop. De vertering in de krop, maag en darm van het voer zal zomaar 40% tot 60% kunnen teruglopen. Het voer gaat dan ook te snel door de darmen. Ook hierdoor kan ammoniak vorming in de mest ontstaan en dat kan weer gemakkelijk de luchtwegen aantasten.
Nieuwe ontwikkelingen.
Ik krijg regelmatig de vraag of er ook weer nieuwe ontwikkelingen zijn in de duivensport. Nou, die zijn schaars hoor en die kom je niet elk jaar tegen. Soms door toeval of uit de praktijk. Toch kunnen we uit het seizoen 2022 wat nieuwe ontwikkelingen zien. Een aantal vooraanstaande liefhebbers in Nederland en België hebben het vliegseizoen de Detox mengeling ingebouwd in hun vliegsysteem. Op de dag na de vlucht werd er 100% Detox gevoerd. De duiven herstelden daar geweldig goed van. De mest was weer optimaal met een donsveertje er bovenop. De werking van Detox lijkt intensiever te zijn dan alleen een lichte vezelrijke mengeling.
Er zijn meerdere Detox mengelingen op de markt, echter…. Mengelingen met een paar procent Mariadistelzaad er in is puur voor de show. Er moet echt een hoog percentage in zitten, anders heeft het geen enkele zin. Weggegooid geld dus. Om de Omega 3 waardes te verbeteren is Perillazaad in een dergelijke mengeling ook een goede zaak, omdat de Mariadistelzaad een veel te hoog percentage Omega 6 bevat. Op deze manier komt het voer weer in een goede natuurlijke balans.
Omega 3, de zuurstofmagneten.
In de spiercellen ( mitochondriën) wordt energie geproduceerd. Eigenlijk zijn de Mitochondriën allemaal kleine energie fabriekjes. Er wordt energie geproduceerd in de vorm van ATP. Onder normale omstandigheden wordt er van voedingstoffen en zuurstof energie gemaakt. Omega 3 heeft daarin een hele belangrijke functie. Als er verhoudingsgewijs te weinig Omega 3 is, functioneren de cellen minder goed en is de kans op ontstekingen groot. De celwand wordt hard en de voedingstoffen worden slechts gedeeltelijk opgenomen. Ook worden de afvalstoffen onvolledig uitgescheiden. Dat verhoogd blessuregevoeligheid en vertraagt ook het herstel. Omega 3 vetzuren kun je dus ook zien als de zuurstofmagneten. Essentieel is de juiste verhouding tussen Omega 6 en 3. Die zou volgens wetenschappelijke onderzoeken tussen 4 staat tot 1 ( 4:1) en 1 staat tot 1 ( 1:1) moeten liggen. Een goed vliegvoer en energievoer zou dan zo dicht mogelijk bij die verhoudingen moeten liggen. Welke zaden hebben veel omega 3? Dat zijn lijnzaad, perillazaad, hennep, koolzaad en raadzaad. Zit dat voldoende in het voer, dan zal de verhouding goed kunnen zijn. Soms wordt het ook op de folder aangegeven bij de samenstellingen.
Omega 3 olie.
Zeker aan het begin van het seizoen is Omega 3 heel belangrijk. Je kunt ook wat Omega 3 olie over het voer doen. Als je dat niet hebt staan, dan kun je ook koudgeperste lijnzaadolie, Raapzaadolie, Hennepolie of Perilla olie nemen. Als deze zaden in het voer zitten, is dat natuurlijk ook helemaal goed.
Beginnen met de training.
Het is aan te raden om 14 dagen voor het begin van het vliegseizoen dagelijks een beetje magnesium in het water of over het voer te doen. Daarnaast is het van belang om een goed mineraalmengsel aan de duiven te geven. Calcium en magnesium zijn een soort van broertje en zusje. Ze horen bij elkaar. Calcium spant de spier aan en magnesium ontspant deze weer. Beide heb je dus nodig voor een optimaal resultaat. Volg de dosering op de verpakking. Je kunt ook dagelijks 1 bruistablet magnesium + calcium in het water doen. Ook tijdens het opleren ’s morgens steeds magnesium in het water geven.
Scheefvliegen.
Het duurt maar liefst zes weken om de duiven, die de gehele winter hebben vastgezeten, weer in een goede vliegconditie te krijgen. Als je te snel opleert, kunnen er gemakkelijk spierblessures ontstaan. Dan zijn er duiven bij met een hangende vleugel: de scheefvliegers. De beste manier om dat te verhelpen is rust geven. Magnesium kan daarbij een beetje verlichting geven. Duiven die we de gehele winter losgelaten konden worden, hebben die problemen niet. Die duiven hebben heel snel weer de conditie terug voor het komende vliegseizoen.
Iedereen veel succes met het komende vliegseizoen.
Willem Mulder
E-mail: matador@xs4all.nl